Co można zrobić z tykwy?

Lubisz majsterkować i dekorować dom własnoręcznie wykonanymi ozdobami? Szukasz inspiracji na oryginalny prezent? A może lubisz warzywa i sam chętnie je uprawiasz? Niezależnie od tego, która z tych opcji cię dotyczy, powinieneś bliżej zapoznać się z tykwą i przekonać się co można zrobić z tykwy.

Czym jest tykwa?

Zanim podpowiemy ci co można zrobić z tykwy, dowiedz się czym tak naprawdę jest. Mimo, iż jest jedną z najdawniej uprawianych roślin, znaną od tysiącleci, to w Polsce nie jest zbyt popularna.

Tykwa (Lagenaria siceraria) należy do rodzaju roślin dyniowatych. Pochodzi z tropikalnych regionów Afryki. Jest jednoroczną rośliną, która może się płożyć po ziemi lub wspinać po podporach jak pnącze. Pędy tykwy mogą sięgać nawet do 10 m długości.

Roślina ta ma duże liście i białe kwiaty kwitnące od lipca do sierpnia, które otwierają się nocą. Zapylają je więc nocne owady min. takie jak ćmy. Na roślinie znajdują się zarówno kwiaty żeńskie, jak i męskie. Oznacza to, że tykwa jest rośliną jednopienną i rozdzielnopłciową. Kwiaty po zapyleniu zawiązują owoce, a ich kształty i barwa różnią się od siebie w zależności od odmiany.

Owoce mogą być np. kształtu jajowatego, odwrotnie jajowatego, owalnego, podłużnego, kulistego, wężowate. Barwy min.żółtej, złocisto żółtej, brązowej, zielonej, kremowej. Mogą być też pokryte cętkami lub plamkami. Owoce tykwy mają miękki, gąbczasty miąższ i twardą okrywę.

Najpopularniejsze odmiany na naszym rynku to Birdhouse, Marenka, Kobra i Snake, Canon Ball. Te, odmiany które przypominają kształtem cukinie lub metrowe węże najczęściej wykorzystuje się w kuchni, pozostałe mogą mieć gorzkawy smak.

Uprawa tykwy

No tak zastanawiasz się co można zrobić z tykwy ale najpierw musisz ją mieć. Oczywiście możesz pójść na łatwiznę i kupić tykwę zdatną do spożycia lub ususzoną, gotową do obróbki. Zachęcamy jednak, byś poszedł o krok dalej i najpierw sam ją wyhodował. Zatem od czego zacząć, zapytasz?

Nie obawiaj się uprawa tykwy nie jest trudna. Roślina ta nie jest szczególnie wymagająca w stosunku do gleby, na jakiej ma rosnąć. Ma jednak swoje preferencje, najbardziej lubi gleby piaszczysto-gliniaste, przepuszczalne, zasobne w materię organiczną i składniki pokarmowe. O odczynie zbliżonym do neutralnego pH, czyli od 6,5 do7,5.

Jak każda roślina do wzrostu potrzebuje wody, która jest jej szczególnie potrzebna podczas kwitnienia i zawiązywania owoców. Należy jednak uważać, by nie przesadzić z wodą, tykwa nie lubi podmokłej gleby.

Najlepsze stanowisko dla niej to miejsce słoneczne i osłonięte od wiatru. Odpowiednia temperatura dla jej rozwoju to minimum 18°C. Optymalną będzie 20-25°C. Niższe temperatury znacznie hamują jej wzrost. Na stałe miejsce można ją przesadzić dopiero po przejściu przymrozków.

Zanim posiejesz nasiona najlepiej mocz je w wodzie przez 12 do 24 godzin. Jeśli zasiejesz nasiona od stycznia do lutego (wysiew do inspektu, szklarni, rozsada w domu) spodziewaj się zbioru letniego warzyw. Natomiast jeśli zrobisz to w okresie od maja do lipca (wtedy można siać bezpośrednio na miejsce stałe) zbierzesz plony jesienią. Jeśli chcesz tykwę możesz uprawiać też w doniczce ( (min. 40 cm średnicy) lub przy pergoli.

Tykwy przeznaczone do spożycia zbierz, kiedy są młode. Mają wtedy mniej więcej długość 15-18 cm. Powinny być miękkie i soczyste. Ich owoce z powodzeniem możesz przechowywać w lodówce, najlepiej od 7 do 10 dni. Jednak świeże są najsmaczniejsze. Zwróć uwagę na odmianę, bo niektóre produkują bardzo gorzkie, czasem trujące owoce! Tykwa plonuje tak obficie, że będziesz mógł jej owocami obdarować rodzinę. Natomiast starsze owoce możesz wysuszyć i przeznaczyć do wykonania dekoracji.

Kiedy zebrać tykwy przeznaczone na dekoracje?

Zbierz tykwę, gdy będzie dojrzała. To stadium rozpoznasz po tym, że pod cienką zieloną warstwą skórki, będzie posiadać twardą, zdrewniałą okrywę. Będzie ona tak twarda, że nawet ostry nożyk napotka opór. Szypułka dojrzałej tykwy bywa zielona lub lekko brązowa. Taki owoc przez suszeniem wymaga sezonowania, czyli należy go odciąć i zabrać do suchego oraz przewiewnego, ciemnego miejsca.

Jeżeli obawiasz się, że nie potrafisz właściwie ocenić stanu dojrzałości owocu, najlepiej byś pozostawił go na roślinie, jeśli temperatura na to pozwala. Pamiętaj, że trzeba je zebrać przed pierwszymi przymrozkami, tykwa nie toleruje temperatury poniżej zera. Zostawiając owoc tak długo jak to możliwe tykwa stanie się przejrzała. Będzie miała wtedy brązową szypułkę oraz przyschnięty łęt. Oznaczać to będzie, że owoc przestał już rosnąć i nie pobiera już soków. Taki przejrzały owoc od razu możesz suszyć, nie wymaga już sezonowania.

Gastronomiczne zastosowanie tykwy

Jednym ze sposobów na to co można zrobić z tykwy jest zastosowanie jej w kuchni. Choć potrawy przy jej użyciu można znaleźć głównie w kuchni azjatyckiej, nic nie stoi na przeszkodzie, by częściej gościła też na naszych stołach.

W wielu potrawach możesz stosować ją jako zamiennik cukinii. Niedojrzałe owoce smakiem przypominają właśnie to warzywo, ale mają od niego delikatniejszy i bardziej gąbczasty miąższ.

Tak jak inne warzywa również tykwa ma dla naszego organizmu zalet co niemiara. Spożywanie jej młodych owoców korzystnie wpływa na nasze samopoczucie, działa antydepresyjnie, moczopędnie, immunosupresyjnie i antyoksydacyjnie.

Owoce tykwy zawierają dużo witamin min z gr. B, wit. C, A, D, E oraz aminokwasy. Jest to warzywo niskokaloryczne, o dużej zawartości błonnika. Do spożycia nadają się wyłącznie młode i miękkie owoce. Za wyjątkiem odmian gorzkich.

Gdy skórka tykwy jeszcze jest miękka, nie trzeba jej obierać. Młodą tykwę możesz jeść na surowo, smażyć w głębokim tłuszczu, dusić z warzywami, dodawać do zup i marynować. Japończycy słodzą cienkie paski tykwy np. karmelem i jako tzw. suszone włókno tykwy używają do sushi i tofu.

Na poniższym filmie możesz znaleźć przepis na jedno z wielu pysznych dań jakie warto przyrządzić z tego warzywa. Idealne na obiad.

Dekoracyjne zastosowanie tykwy

Co można zrobić z tykwy? Nie tylko potrawy ale też przedmioty, które można podziwiać. Ale nie potrzeba robić zbyt wiele, aby cieszyć się jej pięknem. Sama w sobie również jest niezwykle dekoracyjna. Sadząc ją w ogrodzie będzie jego oryginalną ozdobą.

Jak już wspominaliśmy twarda okrywa tykwy z czasem drewnieje, dlatego po wysuszeniu i wydrążeniu z niej nasion stosuje się ją do wyrobu wyszukanych przedmiotów ozdobnych i użytkowych. Choćby takich jak lampy, galanteria, świeczniki, lampiony, figurki, budki dla ptaków, wazony, butelki, kubki, miski,biżuteria, szkatułki, rzeźby, czy instrumenty np. marakasy.

W suszonych owocach można też rzeźbić, drążyć wzory, malować je farbami akrylowymi, przyozdabiać techniką decoupage, wykorzystać do florystycznych aranżacji. Nawet amator może się wyżyć artystycznie przy ich obróbce. Jednak ze względu na twardość zaschnietych owoców przydadzą się w tym celu narzędzia takie jak np. wiertarka,wyrzynarka, multiszlifierka i wiertła do drewna.

Pomysłów i inspiracji na to co można zrobić z tykwy jest wiele. Tym, który jest najczęściej wykorzystywany to stworzenie własnoręcznie lampy. Na filmie poniżej dowiesz się jak ją zrobić.

Już wiesz co można zrobić z tykwy, co zrobisz jako pierwsze?